Boekhout van Solinge, Tim (1996), Cannabis in Frankrijk. In: Peter Cohen & Arjan Sas (Eds.) (1996), Cannabisbeleid in Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten. Amsterdam: Centrum voor Drugsonderzoek, Universiteit van Amsterdam. pp. 83-85.
© Copyright 1995 Tim Boekhout van Solinge. All rights reserved.

[PDF] [French] [Previous] [Next]

1. Cannabis in Frankrijk

Tim Boekhout van Solinge

Herkomst en handelsroutes

Cannabis in Frankrijk betekent in de praktijk bijna altijd Marokkaanse hasjiesj. Het leeuwedeel (zo'n 80%) van de cannabis die op de Franse markt verkrijgbaar is betreft Marokkaanse hasjiesj. Daarnaast is er ook Pakistaanse en Afghaanse hasjiesj verkrijgbaar.
Marihuana is in Frankrijk relatief zeldzaam. De weinige marihuana die te verkrijgen is komt uit Amerika (Columbia, Jamaica), uit Afrika (Ivoorkust, Kameroen, Kongo, Nigeria) of uit Nederland (nederwiet). In Zuid-Frankrijk, met name in de Ardèche en in Zuidwest-Frankrijk, is lokaal-verbouwde marihuana te verkrijgen, soms geplant met zaden uit Nederland. Over het algemeen is deze produktie kleinschalig en niet-professioneel.
Cijfers van het OCRTIS (Office Centrale pour la Répression du Trafic Illicite des Stupéfiants), dat de gegevens verzamelt van de onderschepte drugs door douane, politie en gendarmerie, laten zien dat bijna alle onderschepte cannabis bestaat uit hasjiesj. Van de 58.014 kg. cannabis die in 1994 werd onderschept, betrof 55.890 kg. hasjiesj, ofwel 96%. De in 1993 onderschepte hoeveelheid van 44.840 kg. vertegenwoordigde 98% van de onderschepte cannabis (van 45.883 kg.).[3]
Zoals gezegd, betekent cannabis in de praktijk Marokkaanse hasjiesj. In tegenstelling tot wat wel eens wordt gedacht (en wordt geschreven in met name de populaire pers), komt tegenwoordig het grootste deel van deze hasjiesj niet via Nederland het land binnen, maar direct (via Spanje) vanuit Marokko. Nadat de hasjiesj Spanje heeft bereikt, wordt zij òf tijdelijk opgeslagen in één van de entrepots aldaar, òf zij gaat direct door naar Frankrijk.[4]
Het vervoer over de weg, doorgaans vrachtwagens en personenauto's, is het voornaamste middel waarmee de hasjiesj vervolgens de Franse grens over gaat. De grote (cannabis)-onderscheppingen van de Franse douane, verantwoordelijk voor 80% van alle onderschepte drugs, vinden dan ook plaats aan de grens met Spanje; van de onderscheppingen zijn personenauto's het belangrijkste transportmiddel.[5]
Onderzoekers van het internationale Observatoire géopolitique des drogues (O.G.D.), gevestigd in Parijs, bevestigen dat de meeste Marokkaanse hasjiesj via deze kanalen Frankrijk bereikt. Tevens wijzen zij er op dat de handel tussen Marokko en Frankrijk, vergeleken met die tussen Marokko en Nederland, kleinschaliger is (circuits courts) en minder georganiseerd.[6] Voor de Marokkaanse hasjiesj die Nederland als bestemming heeft wordt vaker gebruikt gemaakt van vrachtwagens, de hasjiesj die richting Frankrijk gaat, wordt daarentegen meer vervoerd met personenauto's.[7]
Ook bij het OCRTIS wordt beaamd dat slechts een klein deel van de Marokkaanse hasjiesj via Nederland het land binnenkomt. Dit patroon komt naar voren uit de cijfers van het OCRTIS (zie tabel 1).

Tabel 1. Herkomst van de in Frankrijk onderschepte hasjiesj (in kg.)
  1990 1991 1992 1993 1994
Libanon 206 (1,0%) 15.198 (47,7%) 494 (1,2%) 45 (0,1%) - -
Marokko 8.124 (38,2%) 6.961 (21,9%) 16.811 (41,3%) 23.700 (52,9%) 23.151 (41,4%)
Nederland 125 (0,6%) 577 (1,8%) 455 (1,1%) 657 (1,5%) 812 (1,5%)
Pakistan - - - - 10.579 (26,0%) 2.291 (5,1%) 9.640 (17,2%)
Spanje 6.461 (30,3%) 4.078 (12,8%) 3.867 (9,5%) 13.635 (30,4%) 10.923 (19,5%)
Andere landen 914 (4,3%) 1.639 (5,1%) 4.439 (10,9%) 679 (1,5%) 2.030 (3,6%)
Onbekend 5.458 (25,6%) 3.382 (10,6%) 4.014 (9,9%) 3.833 (8,5%) 9.334 (16,7%)
Totaal 21.289 (100,0%) 31.836 (100,0%) 40.658 (100,0%) 44.840 (100,0%) 55.890 (100,0%)
Bron: Statistisch rapport OCRTIS 1994, Ministerie van Binnenlandse Zaken

De cijfers van het OCRTIS kunnen uiteraard niet als hard bewijs gelden voor de handelsstromen; slechts een klein deel (naar schatting tussen de 5% en 15%) wordt immers onderschept. Zoals blijkt uit tabel 1 vertegenwoordigde de hasjiesj uit Nederland nog geen 2% van het totaal. Een aanzienlijk deel van deze hasjiesj is overigens niet eens voor de Franse markt bestemd, maar betreft transitohandel, bestemd voor bijvoorbeeld de Britse markt.[8] Het is zelfs zo dat meer dan de helft van de hasjiesj die in Frankrijk wordt onderschept, niet bestemd is voor de Franse markt. Nederland is namelijk een belangrijker bestemming van de hasjiesj die in Frankrijk wordt onderschept dan Frankrijk zelf (met uitzondering van het jaar 1993):

Tabel 2. Bestemming van de in Frankrijk onderschepte hasjiesj (in kg.)
  1990 1991 1992 1993 1994
Frankrijk 6.044 (28,4%) 11.859 (37,3%) 15.705 (38,6%) 18.294 (40,8%) 13.108 (23,5%)
Nederland 9.893 (46,5%) 12.165 (38,2%) 17.469 (43,0%) 10.961 (24,4%) 19.049 (34,1%)
Rest/onbekend 5.352 (25,1%) 7.812 (24,5%) 7.484 (18,4%) 15.585 (34,8%) 23.733 (42,5%)
Totaal 21.289 (100,0%) 31.836 (100,0%) 40.658 (100,0%) 44.840 (100,0%) 55.890 (100,0%)
Bron: Statistisch rapport OCRTIS 1994, Ministerie van Binnenlandse Zaken

Het feit dat in Frankrijk vaak wordt gedacht dat veel hasjiesj uit Nederland afkomstig is, kan wellicht als volgt worden verklaard.
Ten eerste bestaat er cannabis-verkeer vanuit Nederland in de richting van Frankrijk. Het gaat dan om relatief geringe hoeveelheden van bijvoorbeeld kleine handelaren en drugstoeristen die de Nederlandse coffeeshops hebben aangedaan. De Franse douane houdt ook meer mensen aan met cannabis die uit Nederland zijn afgereisd dan reizigers uit de richting van Spanje.[9] Alhoewel deze totale hoeveelheid onderschepte cannabis uit Nederland veel geringer is dan die uit Spanje/Marokko, draagt dit wel bij aan de beeldvorming van Nederland als distributie- of bevoorradingsland.
Ten tweede is een aanzienlijk (en stijgend) deel van de onderschepte heroïne in Frankrijk wèl afkomstig uit Nederland, waar de prijzen aanzienlijk lager zijn, en de heroïne bovendien een hogere zuiverheid heeft.[10]
Naast heroïne is ook een groot deel van de onderschepte amfetamine, LSD en XTC afkomstig uit Nederland. Het grootste deel van deze drugs betreft transitohandel, bestemd voor Groot-Brittannië. De cijfers van het OCRTIS laten zien welk deel van deze drugs die in 1994 werden onderschept, afkomstig was uit Nederland. Van de 80 kg. amfetamine die in 1994 werd onderschept, was 45,5 kg. (57%) afkomstig uit Nederland. Van de 74.004 doses onderschepte LSD waren er 67.290 doses (91%) afkomstig uit Nederland. XTC tenslotte: van de 254.804 doses die werden onderschept, waren er 206.804 (81%) uit Nederland afkomstig.
Het feit dat van de totale onderschepte hoeveelheid drugs een aanzienlijk deel afkomstig is uit Nederland, waar nog bij komt dat Nederland voor sommige jongeren een populaire bestemming is voor een (korte) vakantie waarin zorgeloos cannabis in de coffeeshop kan worden gerookt, heeft Nederland de reputatie gegeven van het drugsmekka of de drugs-supermarkt van Europa. Vanuit dat oogpunt bezien is het niet heel vreemd dat men in Frankrijk nogal eens geneigd is te denken dat óók veel cannabis uit Nederland afkomstig is.

Prijs en kwaliteit

De prijs die voor cannabis in Frankrijk wordt betaald varieert naar gelang de herkomst. De prijs van de 'standaard' Marokkaanse hasjiesj komt neer op zo'n FF 35,- à FF 50,-per gram (indien gekocht in de hoeveelheid van een barette van 2 à 3 gram waarvoor FF 100,- wordt betaald). Voor grotere hoeveelheden zoals een douze (10 à 12 gram), wordt ongeveer FF 350,- betaald. Voor hasjiesj afkomstig uit Pakistan of Afghanistan bedraagt de prijs zo'n FF 60,- per gram. Zoals eerder is gezegd, is marihuana in Frankrijk relatief zeldzaam. De prijs van marihuana is over het algemeen dan ook wat hoger dan die van hasjiesj, namelijk zo'n FF 60,- à FF 70,- per gram.[11]
Marokkaanse hasjiesj in Frankrijk is van een doorgaans lage kwaliteit. Dit komt in de eerste plaats omdat de hasjiesj verkregen is uit latere zevingen dan bijvoorbeeld de Marokkaanse hasjiesj op de Nederlandse markt, waar (vanwege het bredere aanbod) hogere kwaliteitseisen worden gesteld. Een nog belangrijker reden voor de lagere kwaliteit is dat de hasjiesj doorgaans is versneden. Verschillende produkten worden hiervoor gebruikt; de meest gebruikelijke zijn aarde, paraffine, lijm, geitevet en henna.

[Previous] [Next]